Het opaal van Karel Schoeman

Het opaal van Karel Schoeman

Herman Meulemans NeerlandiNet 2016-07-27


Het heeft 20 jaar geduurd om alle delen van het Stemme-drieluik in het Nederlands te vertalen.

Ik ben Karel Schoeman beginnen te lezen, nadat ik talloze superlatieven was tegengekomen over Hierdie lewe. De 76-jarige Zuid-Afrikaanse schrijver wordt de hemel in geprezen en op de hoogste literaire trede geplaatst: die waarop ook de Brontës, Anton Tsjechov, Marcel Proust, Virginia Woolf en Samuel Beckett staan. Gaandeweg besefte ik dat Schoeman een indrukwekkend œuvre heeft bijeen geschreven, de Orde van Verdienste heeft gekregen van President Mandela en nog zoveel andere letterkundige prijzen in de wacht heeft gesleept.

Eigenlijk is dit teveel voor één leven. Om niet te moeten zwemmen in een te grote vijver, beperk ik me tot de handvol werken van Schoeman die in het Nederlands zijn vertaald.

Eerst wat verkenningswerk in de bibliotheken van Antwerpen: de erfgoedbibliotheek en de universiteitsbibliotheek. Ik weet zeker dat Schoeman zijn weg in deze bibliotheken beter zou hebben gevonden dan ik. Zijn rijke œuvre ontsluit zich beetje bij beetje, zelfs Die laaste Afrikaanse boek: outobiografiese aantekeninge uit 2002, waarin ik toevallig lees dat de schrijver toen hij in de jaren ’70 van vorige eeuw inspiratie zocht in Europa, graag in Gent of Brugge had willen wonen maar dat het allemaal anders uitpakte. Omdat hij een job zou krijgen bij de bibliotheek van de British Council in Brussel, moest hij uitwijken naar de hoofdstad: “Brussel het ek leer ken as ’n groot, mooi, elegante, onpersoonlike en baie duur stad met besonder onvriendelike inwoners, Nederlands- sowel as Franssprekend.” Ik prijs me gelukkig dat deze lijvige autobiografie buiten mijn venster van Nederlandse vertalingen valt, zodat ik er geen rekening mee hoef te houden. Ik vermoed zelfs dat dit persoonlijke magnum opus, dit staaltje van navelstaarderij, niet vlug zal worden vertaald.

Maar er is ontzettend veel meer.

...